მოსე გოგიბერიძე - შემეცნების საგნის პრობლემა

რბილი გარეკანი

გვერდი: 84

გამოცემის წელი: 2023

ტრაქტატს გოგიბერიძე ტრადიციული ფილოსოფიური დაპირისპირებით იწყებს „იდეალიზმსა“ და „მატერიალიზმს“ ან როგორც თავად უწოდებს, „რეალიზმს“ შორის. არის კი გარეშე საგანი ცნობიერების, „შემეცნება-აქტის“ პროდუქტი თუ იგი მისგან დამოუკიდებლად არსებობს და ამრიგად, სწორედ იგი განსაზღვრავს შემეცნებას? სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, გოგიბერიძე თეორიული ფილოსოფიის ერთ-ერთ მთავარ პრობლემას – ცნებისა და საგნის დამთხვევის საკითხს აყენებს. ავტორის აზრით, ფენომენოლოგიის მთავარი პრობლემა ასეთ გაორებაშია საძიებელი: ერთი მხრივ, არსებობს ცნობიერების, „შემეცნება-აქტის“ მიერ მითითებული საგანი – „შემეცნების საგანი“, ხოლო მეორე მხრივ, მის მიღმა მყოფი – „რეალური საგანი“, რომელიც გარკვეული ნაწილით ემთხვევა, ან უნდა ემთხვეოდეს „შემეცნების საგანს“, მაგრამ სრულად არ იმეორებს მას. გოგიბერიძე სწორედ ამ პრობლემის გადალახვის მცდელობებს მიმოიხილავს ფილოსოფიის
ისტორიაში გერმანული იდეალიზმის შემდგომ.